بررسی فرآیند دولومیتی شدن در بخش های c۴ تا f سازند قم در برش یورتشاه و تاثیر آن بر کیفیت مخزنی

در این پژوهش نمونه‏های بخش های c4 تا f سازند قم از منظر پتروگرافی مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. نتایج این مطالعه نشان می‏دهد که مهم‎ترین فرآیند دیاژنتیکی تاثیرگذار بر روی کربنات‎ها، دولومیتی شدن می‏باشد. اما دولومیتی شدن مخزن نتوانسته تخلخل مخزن را بالا ببرد و تخلخل ماتریکس به طور کلی پایین است. دولومیکرایت و دولومیکروسپارایت که به طور عمده باعث توسعه تخلخل ماتریکس می شوند، به صورت محدود توسعه یافته و عمده دولومیت های تشکیل شده در این برش از نوع انتخابی است. توسعه سیمان (به خصوص سیمان دولومیتی) در مراحل تدفین عمیق باعث پرشدن تخلخل موجود در سنگ شده و درصد بالای دولومیتی شدن باعث تشکیل موزاییک‏های درهم قفل شده می گردد. همچنین فشردگی و تشکیل استیلولیت ها و نیز ایلیتی شدن با بستن گلوگاه حفره‏ها منجر به کاهش تخلخل و تراوایی می شود. مطالعات میکروسکوپی حاکی از حضور 9 نوع دولومیت در این منطقه است که در چهار مدل دولومیتی شدن شامل مدل سبخا، مدل برگشتی، مدل تدفینی عمیق و مدل دو رگ شکل گرفته‏اند. وجود سازند قرمز بالایی در بالای سازند قم، همچنین وجود رس و مارن در سازند قم به عنوان ترکیبات رسی می‏تواند از منابع اصلی تامین mg برای تشکیل دولومیت‏های سازند قم باشد.